Vojislav Radovanović as an Ethnologist
DOI: https://doi.org/10.2298/GEI1801033P УДК 39:929 Радовановић, В.
Abstract
Vojislav S. Radovanović (January 27th 1894, Pavlica/Raška – April 26th 1957, Belgrade),
was a geographer–geomorphologist by formal education, but in the course of his academic
career he also researched in the area of anthropogeography, ethnology and history. He was a
student and assistant of Jovan Cvijić; professor of universities in Zagreb, Skopje and
Belgrade; corresponding member of the Serbian Academy of Sciences (SAS) since 1940. He
was one of the initiators of the establishment of the Institute of Ethnography SAS(A), and its
first director (1947−1957). Contribution to ethnology by Vojislav Radovanović is somewhat
overshadowed by his results in anthropogeography and geography. In this paper ethnological
aspects of his work will be discussed.
Key words: Vojislav S. Radovanović, history of ethnology in Serbia, anthropogeographic
research, Macedonia
References
Bašić, Ivana (prir.). 2017. Prizori, zvuci i reči zaboravljenog Prizrena. Beograd:
Etnografski institut SANU.
Cvijić, Jovan. 1902. Antropogeografski problemi Balkanskog poluostrva. Srpski
etnografski zbornik 4. Naselja srpskih zemalja. Rasprave i građa 1.
Beograd: Srpska kraljevska akademija.
Cvijić, Jovan. 1906. Osnove za geografiju i geologiju Makedonije i Stare Srbije 1–
2, Beograd: Srpska kraljevska akademija.
Cvijić, Jovan. 1965. [1923] „Iz uspomena i života.“ U J. Cvijić, Autobiografija i
drugi spisi, prir. V. Stojančević, 9–57. Beograd: SKZ.
Cvijić, Jovan. 1966. [1922, 1931] Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje.
Osnove antropogeografije. Beograd: Zavod za izdavanje udžbenika SRS.
Drobnjaković, Borivoje, 1957. „Oproštajno slovo dopisnika Borivoja
Drobnjakovića u ime SAN i EI SAN na pogrebu dopisnika Vojislava S.
Radovanovića.“ Glasnik SAN 9 (2): 97–99.
Drobnjaković, Borivoje. 1958. „Vojislav S. Radovanović (1894–1957).“ Glasnik
Etnografskog instituta SANU 7: IX–XI.
Đorđević Tihomir. 1923. Ubijanje staraca. Naš narodni život. Beograd.
Gatarić, Dragica. 2015. „Biografija i bibliografija Vojislava S. Radovanovića.“
Demografija 12: 135–140.
[Godišnjak 1945] Srpska akademija nauka. Godišnjak 52. 1945. Beograd: Srpska
akademija nauka − Naučna knjiga.
[Godišnjak 1951] Srpska akademija nauka. Godišnjak 58. 1951. Beograd: Srpska
akademija nauka.
Jovanović, Bojan. 1999. Tajna lapota. Beograd: Balkanološki institut SANU –
Prometej.
Jovanović, Vladan. 2002. Jugoslovenska država i Južna Srbija 1918–1929
(Makedonija, Sandžak, Kosovo i Metohija u Kraljevini SHS). Beograd:
INIS.
Jovanović, Vladan. 2011a. Vardarska banovina 1929–1941. Beograd: INIS.
Jovanović, Vladan. 2011b. “’Prosveta – najbrži tvorac nacije’: Filozofski fakultet u
Skoplju 1920-1941.“ Tokovi istorije 2: 23–41.
Jovanović, Vladan. 2013. „Negovanje dekretiranog pamćenja: nacionalne proslave i
jubileji u Vardarskoj banovini.“ Tokovi istorije 3: 93–108.
Jovanović, Milka. 1988. „Profesor Vojislav S. Radovanović (1957-1987).“ Glasnik
Etnografskog instituta SANU 26–27: 203–207.
Kostić, Cvetko. 1972. „Sećanja na osnivača i prvog upravnika Etnografskog
instituta Vojislava Radovanovića.“ Glasnik Etnografskog instituta SANU
21: 107–110.
Lukić Krstanović, Miroslava i Mladena Prelić. 2016. „Jovan Cvijić,
antropogeografska škola i naučne politike Etnografskog instituta SANU u
periodu 1947–1990.“ U Jovan Cvijić i srpska etnologija i antropologija.
Zbornik radova, ur. Miloš Matić i dr. 149–184. Beograd: Etnografski
muzej u Beogradu – Etnografski institut SANU – Filozofski fakultet u
Beogradu.
Marijanac, Zdravko D. 2015. „Sjećanja na akademika profesora Vojislava S.
Radovanovića.“ Demografija 12: 109–118.
Nikolić, Desanka. 2015. „Vojislav Radovanović o prenošenju epske tradicije u
likovnu umetnost.“ Demografija 12: 45–48.
Pecelj, Milovan R. 2015. „Vojislav Radovanović i njegova antropogeografska
istraživanja.“ Demografija 12: 49–54.
Radovanović, Vojislav S. 1924. „Tikveš i Rajec.“ U Naselja i poreklo stanovništva
17. Srpski etnografski zbornik 29, ur. Jovan Cvijić, 129–565. Beograd:
Srpska kraljevska akademija.
Radovanović, Vojislav S. 1927a. „Kult prostonarodnih i crkvenih ktitora u Južnoj
Srbiji.“ Glasnik Skopskog naučnog društva 3, Odeljenje društvenih nauka
1: 99–104.
Radovanović, Vojislav S. 1927b. Jovan Cvijić i srpska antropogeografska škola.
Beograd: Jedinstvo.
Radovanović, Vojislav S. 1927c. „Jovan Cvijić. Njegov naučni rad u Južnoj Srbiji.“
Volja 2 (2): 95–105.
Radovanović, Vojislav S. 1928a. „O narodnoj hrani u Marijovu.“ Glasnik
Geografskog društva 14: 131–137.
Radovanović, Vojislav S. 1928b. „Narodno ophođenje prema starinama u Južnoj
Srbiji.“ Južni pregled: 385–406.
Radovanović, Vojislav S. 1929a. „Nacionalni zavet Jovana Cvijića.“ Biblioteka
Život i rad 4: 3–27.
Radovanović, Vojislav S. 1929b. „Sveti Miloš Obilić: južno-srbijanski kult
narodnog heroja.“ Život i rad: 3–7.
Radovanović, Vojislav S. 1929–1930. „Narodna predanja o ubijanju starih ljudi.
Geografsko-etnografska poređenja.“ Glasnik Skopskog naučnog duštva 7–
8, Odeljenje društvenih nauka 3–4: 309–346.
Radovanović, Vojislav S. 1932. [1931] Marijovci u pesmi, priči i šali : nekoliko
pregršti iz riznice duhovnog blaga Južnosrbijanaca. Skoplje.
Radovanović, Vojislav S. 1935a. „Narodna nošnja u Marijovu (1).“ Glasnik
Skopskog naučnog društva 14, Odeljenje društvenih nauka 8: 107–179.
Radovanović, Vojislav S. 1935b. „Sveta Zlata Meglenska: južnosrbijanski kult
devojke narodne mučenice.“ U Spomenica srpsko-pravoslavnog sabornog
hrama Svete Bogorodice u Skoplju 1835–1935, 229–336. Skoplje.
Radovanović, Vojislav S. 1936. „Narodna nošnja u Marijovu (2).“ Glasnik
Skopskog naučnog društva 15-16, Odeljenje društvenih nauka 9–10: 127–
209.
Radovanović, Vojislav S. 1948. „Seljačka buna u Marijovu u Makedoniji u drugoj
polovini XVI veka. Jedan primer geografske ubifikacije istorijskih
događaja na osnovu ispitivanja naselja i porekla stanovništva.“ Zbornik
Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu 1: 239–308.
Radovanović, Vojislav S. 1952. „Markov megdan s Musom. Kult narodnog heroja
zaštitnika sirotinje raje.“ Glasnik Etnografskog instituta SAN 1 (1–2): 231–
255.
Radovanović, dr Vojislav S. 1953–1954. „Jovan Cvijić – iz perspektive savremene
naučne misli jedan pogled na život i naučno delo velikog srpskog naučnika,
s naročitim obzirom na antropogeografiju i etnografiju, na dan
dvadesetpetogodišnjice njegove smrti (16. 1. 1927 – 16. 1. 1952).“ Glasnik
Etnografskog instituta SAN 2-3: 1–66.
Radovanović, Vojislav. 1957. „Cvijićeva antropogeografska ispitivanja.“ U U
spomen tridesetogodišnjice smrti Jovana Cvijića (16. 1. 1957). Posebna
izdanja SAN 276. Spomenica 12. Geografski institut 13. Beograd: Naučno
delo (SAN).
Radovanović, Vojislav S. 1958. Jovan Cvijić. Beograd: Nolit.
Radovanović, Vojislav S. 1994. Šabačka Posavina i Pocerina: antropogeografska
ispitivanja. Prir. Miljana Radovanović. Beograd.
Radovanović, Vojislav S. 1998. „Antropogeografska ispitivanja 1929. u Podujevu:
varošice i zaseoci.“ Prir. Miljana Radovanović. Glasnik Etnografskog
instituta SANU 47: 143–152.
Radovanović, Vojislav S. 2017. [1932] „Problemi antropogeografskih ispitivanja
Južne Srbije.“ U Stara Srbija i Makedonija. Naselja, poreklo stanovništva,
običaji, ur. Borisav Čeliković, 635–666. Biblioteka Koreni 30. Beograd:
Službeni glasnik – SANU.
Stevanović, Lada. 2009. Laughing at the Funeral: Gender and Anthropology in the
Greek Funerary Rites. Special Editions 69. Belgrade: Institute of
Ethnography SASA.
Trojanović, Sima. 1898. Lapot i prokletije u Srba. Beograd: Iskra
Vlahović, Petar. 1987. „Rad dr Vojislava Radovanovića na etnologiji.Pisci naše
etnologije i antropologije 1.“ Etnoantropološki problemi 1: 169–177.
Примљено / Received: 05. 02. 2018.
Прихваћено / Accepted: 11. 04. 2018.
Etnografski institut SANU.
Cvijić, Jovan. 1902. Antropogeografski problemi Balkanskog poluostrva. Srpski
etnografski zbornik 4. Naselja srpskih zemalja. Rasprave i građa 1.
Beograd: Srpska kraljevska akademija.
Cvijić, Jovan. 1906. Osnove za geografiju i geologiju Makedonije i Stare Srbije 1–
2, Beograd: Srpska kraljevska akademija.
Cvijić, Jovan. 1965. [1923] „Iz uspomena i života.“ U J. Cvijić, Autobiografija i
drugi spisi, prir. V. Stojančević, 9–57. Beograd: SKZ.
Cvijić, Jovan. 1966. [1922, 1931] Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje.
Osnove antropogeografije. Beograd: Zavod za izdavanje udžbenika SRS.
Drobnjaković, Borivoje, 1957. „Oproštajno slovo dopisnika Borivoja
Drobnjakovića u ime SAN i EI SAN na pogrebu dopisnika Vojislava S.
Radovanovića.“ Glasnik SAN 9 (2): 97–99.
Drobnjaković, Borivoje. 1958. „Vojislav S. Radovanović (1894–1957).“ Glasnik
Etnografskog instituta SANU 7: IX–XI.
Đorđević Tihomir. 1923. Ubijanje staraca. Naš narodni život. Beograd.
Gatarić, Dragica. 2015. „Biografija i bibliografija Vojislava S. Radovanovića.“
Demografija 12: 135–140.
[Godišnjak 1945] Srpska akademija nauka. Godišnjak 52. 1945. Beograd: Srpska
akademija nauka − Naučna knjiga.
[Godišnjak 1951] Srpska akademija nauka. Godišnjak 58. 1951. Beograd: Srpska
akademija nauka.
Jovanović, Bojan. 1999. Tajna lapota. Beograd: Balkanološki institut SANU –
Prometej.
Jovanović, Vladan. 2002. Jugoslovenska država i Južna Srbija 1918–1929
(Makedonija, Sandžak, Kosovo i Metohija u Kraljevini SHS). Beograd:
INIS.
Jovanović, Vladan. 2011a. Vardarska banovina 1929–1941. Beograd: INIS.
Jovanović, Vladan. 2011b. “’Prosveta – najbrži tvorac nacije’: Filozofski fakultet u
Skoplju 1920-1941.“ Tokovi istorije 2: 23–41.
Jovanović, Vladan. 2013. „Negovanje dekretiranog pamćenja: nacionalne proslave i
jubileji u Vardarskoj banovini.“ Tokovi istorije 3: 93–108.
Jovanović, Milka. 1988. „Profesor Vojislav S. Radovanović (1957-1987).“ Glasnik
Etnografskog instituta SANU 26–27: 203–207.
Kostić, Cvetko. 1972. „Sećanja na osnivača i prvog upravnika Etnografskog
instituta Vojislava Radovanovića.“ Glasnik Etnografskog instituta SANU
21: 107–110.
Lukić Krstanović, Miroslava i Mladena Prelić. 2016. „Jovan Cvijić,
antropogeografska škola i naučne politike Etnografskog instituta SANU u
periodu 1947–1990.“ U Jovan Cvijić i srpska etnologija i antropologija.
Zbornik radova, ur. Miloš Matić i dr. 149–184. Beograd: Etnografski
muzej u Beogradu – Etnografski institut SANU – Filozofski fakultet u
Beogradu.
Marijanac, Zdravko D. 2015. „Sjećanja na akademika profesora Vojislava S.
Radovanovića.“ Demografija 12: 109–118.
Nikolić, Desanka. 2015. „Vojislav Radovanović o prenošenju epske tradicije u
likovnu umetnost.“ Demografija 12: 45–48.
Pecelj, Milovan R. 2015. „Vojislav Radovanović i njegova antropogeografska
istraživanja.“ Demografija 12: 49–54.
Radovanović, Vojislav S. 1924. „Tikveš i Rajec.“ U Naselja i poreklo stanovništva
17. Srpski etnografski zbornik 29, ur. Jovan Cvijić, 129–565. Beograd:
Srpska kraljevska akademija.
Radovanović, Vojislav S. 1927a. „Kult prostonarodnih i crkvenih ktitora u Južnoj
Srbiji.“ Glasnik Skopskog naučnog društva 3, Odeljenje društvenih nauka
1: 99–104.
Radovanović, Vojislav S. 1927b. Jovan Cvijić i srpska antropogeografska škola.
Beograd: Jedinstvo.
Radovanović, Vojislav S. 1927c. „Jovan Cvijić. Njegov naučni rad u Južnoj Srbiji.“
Volja 2 (2): 95–105.
Radovanović, Vojislav S. 1928a. „O narodnoj hrani u Marijovu.“ Glasnik
Geografskog društva 14: 131–137.
Radovanović, Vojislav S. 1928b. „Narodno ophođenje prema starinama u Južnoj
Srbiji.“ Južni pregled: 385–406.
Radovanović, Vojislav S. 1929a. „Nacionalni zavet Jovana Cvijića.“ Biblioteka
Život i rad 4: 3–27.
Radovanović, Vojislav S. 1929b. „Sveti Miloš Obilić: južno-srbijanski kult
narodnog heroja.“ Život i rad: 3–7.
Radovanović, Vojislav S. 1929–1930. „Narodna predanja o ubijanju starih ljudi.
Geografsko-etnografska poređenja.“ Glasnik Skopskog naučnog duštva 7–
8, Odeljenje društvenih nauka 3–4: 309–346.
Radovanović, Vojislav S. 1932. [1931] Marijovci u pesmi, priči i šali : nekoliko
pregršti iz riznice duhovnog blaga Južnosrbijanaca. Skoplje.
Radovanović, Vojislav S. 1935a. „Narodna nošnja u Marijovu (1).“ Glasnik
Skopskog naučnog društva 14, Odeljenje društvenih nauka 8: 107–179.
Radovanović, Vojislav S. 1935b. „Sveta Zlata Meglenska: južnosrbijanski kult
devojke narodne mučenice.“ U Spomenica srpsko-pravoslavnog sabornog
hrama Svete Bogorodice u Skoplju 1835–1935, 229–336. Skoplje.
Radovanović, Vojislav S. 1936. „Narodna nošnja u Marijovu (2).“ Glasnik
Skopskog naučnog društva 15-16, Odeljenje društvenih nauka 9–10: 127–
209.
Radovanović, Vojislav S. 1948. „Seljačka buna u Marijovu u Makedoniji u drugoj
polovini XVI veka. Jedan primer geografske ubifikacije istorijskih
događaja na osnovu ispitivanja naselja i porekla stanovništva.“ Zbornik
Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu 1: 239–308.
Radovanović, Vojislav S. 1952. „Markov megdan s Musom. Kult narodnog heroja
zaštitnika sirotinje raje.“ Glasnik Etnografskog instituta SAN 1 (1–2): 231–
255.
Radovanović, dr Vojislav S. 1953–1954. „Jovan Cvijić – iz perspektive savremene
naučne misli jedan pogled na život i naučno delo velikog srpskog naučnika,
s naročitim obzirom na antropogeografiju i etnografiju, na dan
dvadesetpetogodišnjice njegove smrti (16. 1. 1927 – 16. 1. 1952).“ Glasnik
Etnografskog instituta SAN 2-3: 1–66.
Radovanović, Vojislav. 1957. „Cvijićeva antropogeografska ispitivanja.“ U U
spomen tridesetogodišnjice smrti Jovana Cvijića (16. 1. 1957). Posebna
izdanja SAN 276. Spomenica 12. Geografski institut 13. Beograd: Naučno
delo (SAN).
Radovanović, Vojislav S. 1958. Jovan Cvijić. Beograd: Nolit.
Radovanović, Vojislav S. 1994. Šabačka Posavina i Pocerina: antropogeografska
ispitivanja. Prir. Miljana Radovanović. Beograd.
Radovanović, Vojislav S. 1998. „Antropogeografska ispitivanja 1929. u Podujevu:
varošice i zaseoci.“ Prir. Miljana Radovanović. Glasnik Etnografskog
instituta SANU 47: 143–152.
Radovanović, Vojislav S. 2017. [1932] „Problemi antropogeografskih ispitivanja
Južne Srbije.“ U Stara Srbija i Makedonija. Naselja, poreklo stanovništva,
običaji, ur. Borisav Čeliković, 635–666. Biblioteka Koreni 30. Beograd:
Službeni glasnik – SANU.
Stevanović, Lada. 2009. Laughing at the Funeral: Gender and Anthropology in the
Greek Funerary Rites. Special Editions 69. Belgrade: Institute of
Ethnography SASA.
Trojanović, Sima. 1898. Lapot i prokletije u Srba. Beograd: Iskra
Vlahović, Petar. 1987. „Rad dr Vojislava Radovanovića na etnologiji.Pisci naše
etnologije i antropologije 1.“ Etnoantropološki problemi 1: 169–177.
Примљено / Received: 05. 02. 2018.
Прихваћено / Accepted: 11. 04. 2018.
Published
30.05.2018.
How to Cite
PRELIĆ (SERBIA), Mladena.
Vojislav Radovanović as an Ethnologist.
Bulletin of the Institute of Ethnography SASA, [S.l.], v. 66, n. 1, p. 33-52, may 2018.
ISSN 2334-8259.
Available at: <https://www.ei.sanu.ac.rs/index.php/gei/article/view/267>. Date accessed: 28 nov. 2025.
Section
Topic of the issue
