Čin venčanja u Srbiji u svetlu društvenih promena — proučavanje tradicionalne i savremene ceremonije

UDC 392.5(497.11)

Сажетак

Čin venčanja kao deo šire svadbene ceremonije nije nikad bio u „žiži interesovanja“ etnologa. Ovo verovatno proizilazi iz činjenice da je samo venčanje, u ritualnom smislu, u poimanju našeg naroda, bilo od marginalnog značaja. Praksa nevenčanih brakova, relativno rasprostranjena u životu našeg tradicionalnog društva, imala je, pored ostalih razloga, korena i u shvatanju da je svadbeno veselje ono koje ozvaničava zajednicu dvoje ljudi, dok je sa venčanjem „moglo i da se sačeka“.

Do uvođenja obaveznog građanskog braka u Srbiji, čin crkvenog venčanja bio je jedini formalni način sklapanja bračne zajednice. Prešavši u pravnu nadležnost državne vlasti, brak, kao i rituali koji su pratili njegovo sklapanje, doživeli su transformaciju, sa ideološkog aspekta i aspekta strukture i funkcije rituala. U radu je dat kratak osvrt i analiza crkvenog, narodnog i građanskog čina venčanja i, na osnovu njih, pretpostavljenog, odnosno, proklamovanog koncepta braka, kao modela koji egzistira u religijskoj, narodnoj i državnoj, ideologiji, kao i stavova budućih mladenaca o jednoj odnosno drugoj „vrsti“ venčanja.