The Return of Orthodoxy in Serbia?
DOI: https://doi.org/10.2298/GEI2503083B UDC: 271.222-4(497.11) Review article
Abstract
In the introductory part, the author first analyses two basic concepts of the topic: the concept of the return of religion in the social life of Serbia, and the concept of the return of people to religion and the church. Then, in a brief overview, he presents an analysis of the state of people’s connection to religion and the church (Orthodoxy) in Serbia throughout the XX century. The central part of the paper is dedicated to the analysis of the data on popular attachment to religion and the church from the late ’80s and early ’90s until the present day. The conclusion summarizes the results of numerous sociological studies and public opinion surveys on religiosity and the connection to religion and church and offers a diagnosis of the state, scope, and limitations of the revival of Orthodoxy in Serbia.
Keywords: Serbia, religiosity, attachment to religion and church, Orthodoxy, indicators of religiosity
Downloads
References
Baćević, Ljiljana. 1964. „Neki aspekti stanja religijskog fenomena u našem društvu”. U: Jugoslovensko javno mnјenje o aktuelnim političkim i društvenim pitanjima, IDN; Centar za istraživanje javnog mnjenja, Beograd, Sveska A-4.
Bigović, Radovan, Jablanov-Maksimović Jelena. 2011. „Predgovor”. U Religioznost građana Srbije i njihov odnos prema procesu evrpskih integracija. Beograd: Konrad Adenauer Stiftung.
Blagojević, Mirko. 1995. Približavanje pravoslavlju. Niš, JUNIR; Gradina.
Blagojević, Mirko. 2005. Religija i crkva u transformacijama društva. Beograd: Institut za filozofiju i društvenu teoriju, IP Filip Višnjić.
Blagojević, Mirko. 2015. Vitalnost religije u (de)sekularizovanom društvu. Beograd: Institut društvenih nauka.
Blagojevic, Mirko and Bakrac, Vladimir. 2020. „Dynamics of people’s attachment to the (orthodox) religion and the church in Serbia”. Research Result. Sociology and management, 6 (3), 77–90, http://rrsociology.ru/media/sociology/2020/3/77-90.pdf.
Blagojevic, Mirko and Jovanovic Ajzenhamer-Natasa. 2021. „Religiosity in Serbia and Other Religiously Homogeneous European Societies: A Comparative Perspective”. Sociologija, Vol. LXIII, N° 2.
Blagoevič, Mirko i Matič, Zlatko. 2017. „Religiozne peremeni: pravoslavnы katihizis v školnom sisteme Resepubliki Serbii (2001–2017)”. Setevoй
naučnый žurnal Naučnый rezultat, Seriя Sociologiя i upravlenie, Tom 3., Vыpusk № 4 (14), str. 3–12., http://rrsociology.ru/journal/issue/4-14-2017/.
Cvitković, Ivan. 2004. Konfesija u ratu. Sarajevo: Svijetlo riječi.
Cvitković, Ivan. 2009. „Has the ‘Return’ or Religions Occurred or ‘Return’ to the Religion?”. In Danijela Gavrilović (edited) Revitalization of Religion
(Theoretical and Comparativ Approaches), YSSS Anuual – YearXVI, Nis.
Đorđević, B. Dragoljub. 1984. Beg od crkve, Knjaževac: Nota.
Đorđević, B. Dragoljub. 1990. O religiji i ateizmu. Niš: Gradina; Beograd: Stručna knjiga.
Đorđević, B. Dragoljub. 1992. „Pravoslavlje između neba i zemlje”. Gradina, br.10–12.
Đorđević, B. Dragoljub. 2001. „Klasična religioznost Roma”. U JUNIR godišnjak VIII, Vera manjima i manjinske vere, Niš: JUNIR i ZOGRAF.
Đorđević, M. 2005. „Iskušenja klerikalizacije”. Republika, br. 352–353, 1–31. mart.
Đorđević, M. 2005b. „Sekularizam i klerikalizam”. Republika, br. 370–371, 1–31.decembar.
Filatov S. B., Lunkin R. N. 2005. „Statistika rossiйskoй religioznosti: magiя cifr i neodnoznačnaя realьnostь”. Sociologičeskie issledovaniя, № 4. S. 35– 45.
Flere, Sergej, Pantić Dragomir. 1977. Ateizam i religioznost u Vojvodini. Novi Sad: Pravni fakultet u Novom Sadu, Institut društvenih i pravnih nauka.
Lebedev, Sergej, Blagojević, Mirko & Pokaninova, E. 2020. „Vrednosno-refleksivni pristup pokazateljima pravoslavne religioznosti stanovništva”.
Stanovnistvo, 58(1), 47–61. Institut društvenih nauka. McAndrew, Siobhan, Voas David. 2011. „Measuring Religiosity using Surveys”. SQB Topic Overview. Vol. 4: 1–15.
Pantić, Dragomir. 1974. Intezitet religiozne i nereligiozne orijentacije u Beogradu. Beograd: IDN, Centar za istraživanje javnog mnenja, (šapirografisano).
Pavić, Verica. 2011. „Metodološke napomene”. U Religioznost građana Srbije i njihov odnos prema procesu evrpskih integracija, Konrad Adenauer Stiftung, Beograd.
Pavićević, Aleksandra. 2023. „Pravoslavlјe u Srbiji od devedesetih godina 20. veka do danas: verovanja i prakse crkvenih vernika (kontekst, koncept i preliminarni rezultati istraživanja)”. Zbornik Matice srpske za društvene nauke. LXXIV, N° 188 (4/2023) str. 571-586.
Radisavljević-Ćiparizović, Dragana. 2001. „Vezanost ljudi za religi ju icrkvu u Srbi ji krajem devedesetih” . U Vere man jina i man jinske vere, JUNIR
godišnjak VIII, Niš: JUNIR i ZOGRAF.
Radisavljević-Ćiparizović, Dragana. 2011. „Religioznost građana Srbije i njihov odnos prema prema EU – sociološki ugao”. U Religioznost građana
Srbije i njihov odnos prema procesu evropskih integracija, Beograd: Hrišćanski kulturni centar, Centar za evropske studije, Fondacija Konrad Adenauer.
Radić, Tatjana; Pavić, Verica. 2011. „Uvod u studiju” u Religioznost u Srbiji 2010. Center for European Studies, Hrišćanski kulturni centar, Konrad Adenauer Stiftung, Beograd. Religiozost u Srbiji 2010. (2011), Center for European Studies, Hrišćanski kulturni centar, Konrad Adenauer Stiftung, Beograd.
Vratuša-Žunjić, Vera. 1996. „Mogućnost anketnog istraživanja uloge religije u raspadu Jugoslavije”. U Religija, crkva, nacija, JUNIR godišnjak III, Niš: JUNIR.
Vukomanović, Milan. 2001. Sveto i mnoštvo – izazovi religijskog pluralizma, Beograd: Čigoja štampa.
Vukomanović, Milan. 2013. „Revitalizacija religije u Srbiji i koncept mnogostruke modernosti”. U Lazić, Mladen; Cvejić, Slobodan (ur.). Promene osnovnih struktura društva Srbije u periodu ubrzane transformacije. Beograd: ISI FF.
Sources:
European Values Study, Serbia, 2008. Baza podataka u Institutu za filozofiju i društvenu teoriju, Beograd.
European Social Survey. 2018. https://ess.sikt.no/en/?tab=overview
Попис становништва, домаћинстава и станова у 2002. (вероисповест, матерњи језик и национална или етичка припадност према старости и полу – подаци по општинама). Београд: Републички завод за статистику.
Попис становништва, домаћинстава и станова 2011. (Становништво према вероисповести). Београд: Републички завод за статистику.
https://data.stat.gov.rs/Home/Result/3102010402?languageCode=sr-Latn
Попис становништва, домаћинстава и станова 2022. ( Матерњи језик, вероисповест и национална припадност). Београд: Републички завод за статистику, Београд. https://www.stat.gov.rs/vesti/20230616-st/
World Values Survey. 2001. The World’s Most Comprehensive Investigation of Political and Sociocultural Change. (www.worldvaluessurvey.org. Online Data Analysis).
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 ГЛАСНИК ЕТНОГРАФСКОГ ИНСТИТУТА САНУ
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
